Naar aanleiding van de geplande herdenking van Duitse oorlogsslachtoffers door de Duitse ambassadeur op 15 november in Ysselsteyn, heeft het CJO een brief geschreven. Hierin vraagt het CJO de herdenking niet te doen op een plek waar zoveel oorlogsmisdadigers liggen. Zie hieronder de gehele brief.
Geachte ambassadeur Brengelmann,
Op 15 november vindt de jaarlijkse Volkstrauertag plaats in Duitsland. Een dag waarop de Duitse bevolking de slachtoffers van al haar oorlogen herdenkt. Dit gebeurt op verschillende plekken in Duitsland, maar ook in de rest van de wereld. In Nederland heeft deze herdenking de afgelopen jaren plaats gehad op de oorlogsbegraafplaats in Ysselsteyn.
Het Centraal Joods Overleg, de koepel van Joodse organisaties in Nederland, begrijpt het belang van deze dag, maar niet op deze plek. De Volkstrauertag is er voor alle slachtoffers, burgers en militairen, uit alle oorlogen. Het probleem is echter dat deze herdenking in Nederland plaats heeft op een begraafplaats waar bijna uitsluitend Duitse soldaten, SS’rs en Nederlandse oorlogsmisdadigers uit de Tweede Wereldoorlog liggen (31511 van de 35198 graven). Daaronder bevinden zich mensen, die zwaar hebben huisgehouden onder de Joodse bevolking van Nederland en het verzet. Door als herdenkingsplek Ysselsteyn te nemen, worden feitelijk de daders van de donkerste periode van de Duitse geschiedenis herdacht.
In Duitsland kiest men dikwijls een ander soort plaats. Zo wordt de herdenking in Berlijn in de Bondsdag en bij het graf van Joodse soldaten uit de Eerste Wereldoorlog gehouden.
Het CJO heeft hierover overleg gehad met haar zusterorganisatie in Duitsland, de Zentralrat der Juden. Ook zij geven aan dat de herdenking op zich een waardevol onderdeel vormt van de Duitse cultuur, maar dat deze plek in Nederland problematisch is vanwege de vele oorlogsmisdadigers.
75 Jaar na de oorlog, in een tijd, waarin radicaal nationalistische groepen aan kracht winnen, geeft deze locatie een verkeerde boodschap af. Voor Nederlandse Joden, die zeer onder het nazi-juk hebben geleden, is het houden van deze ceremoniële plechtigheden bij hun vervolgers daarbij uiterst pijnlijk en onbegrijpelijk.
Het CJO verzoekt u daarom om de herdenking vanaf nu op een andere plek te houden. Een plaats, die niet het gevoel geeft dat de grootste misdadigers van de recente geschiedenis, vereerd worden.
